"Ο πιο παρεξηγημένος επιστημονικός κλάδος ιδιαίτερα στην χώρα μας είναι το μάρκετινγκ. Ο περισσότερος κόσμος ταυτίζει τις επικοινωνιακές καμπάνιες με το μάρκετινγκ κι ακόμα χειρότερα τον ανήθικο τρόπο προώθησης με το μάρκετινγκ"(Αυλωνίτης Ι. Γιώργος ). 

Τί είναι τελικά το Μάρκετινγκ; Είναι διαφήμιση; Πωλήσεις; Προώθηση; Ή μήπως κάτι πολύ μεγαλύτερο; Σίγουρα όλα αυτά είναι σπουδαία εργαλεία Μάρκετινγκ. 

Τα τελευταία χρόνια ακούμε συνέχεια έννοιες όπως "social media marketing, affiliate marketing, influence marketing" και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε προσθέτωντας τη λέξη μάρκετινγκ από δίπλα που το μόνο που γίνεται τελικά είναι να μας μπερδεύει για την πραγματική έννοια αυτού του κλάδου. Όλα αυτά είναι εργαλεία και τίποτα παραπάνω. Για να το κάνουμε ακόμα πιο ξεκάθαρο ένα πιεσόμετρο δεν είναι η ιατρική είναι ενά εργαλείο με συγκεκριμένο σκοπό. End of story.

Η διαφήμιση, οι πωλήσεις και όλα τα συναφή είναι εργαλεία που με δεδομένο το προϊόν και τις υπηρεσίες μας προσπαθούμε, να προωθήσουμε όσα προσφέρουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Το Μάρκετινγκ από την άλλη είναι ένας ολόκληρος επιστημονικός κλάδος που ξεκινά από τις ανάγκες των καταναλωτών/ενδιαφερόμενων μερών μέσω της έρευνας αγοράς και αναλόγως των ευρημάτων και των διαθέσιμων πόρων της επιχείρησης οδεύει προς τη δημιουργία ή την μετατροπή των προϊόντων της ή ακόμη και τη χρήση των ίδιων ακριβώς προϊόντων με εντελώς διαφορετική χρήση (τοποθέτηση - βλέπε Johnson's).

Ο ορισμός από τον πλέον καταξιωμένο εκπρόσωπο του Μάρκετινγκ στον κόσμο την American Marketing Association: "Είναι μία λειτουργία και ένα σύνολο διαδικασιών για τη δημιουργία, επικοινωνία και προσφορά αξίας στους πελάτες, συνεργάτες και στην κοινωνία ευρύτερα"

Η σύγχυση σχετικά με την έννοια και τη σημασία του έιναι που μας κάνει να αποτυγχάνουμε στην υλοποίηση του. Υπάρχουν πληθώρα εταιριών εκεί έξω που αυτο-αποκαλούνται εταιρίες μάρκετινγκ και κάνουν απλώς πωλήσεις. Υπάρχουν επίσης ακόμη περισσότερες που ξοδεύουν άσκοπα τα χρήματα τους στη διαφήμιση ελπίζοντας πως αυτό αρκεί. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι μεγάλες εταιρίες έχουν ολόκληρο τμήμα Μάρκετινγκ που απασχολεί αρκετούς ανθρώπους, διότι πολύ απλά το Μάρκετιγκ μίας εταιρίας δεν μπορεί σε καμία περίπτωση - αν θέλουμε να μιλάμε πραγματικά για μάρκετινγκ- να υλοποιείται από έναν άνθρωπο αλλά η διαχείρηση των social media από την άλλη βεβαίως και μπορεί.

Ομπρέλα Μάρκετινγκ 

Όταν αναφερόμαστε στο Μάρκετινγκ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αυτό καλύπτει πάρα πολλές διαδικασίες και έννοιες. Ακόμη κι αν κάποιος σπούδασε Μάρκετιγκ είναι το ίδιο γενικό και "αόριστο" με κάποιον που σπούδασε Διοίκηση επιχειρήσεων. 

Οπότε ας το ξεδιαλύνουμε. Οι διαδικασίες που υλοποιούνται όταν κάνουμε Μάρκετινγκ είναι οι εξής:

• Έρευνα αγοράς: Το πιο σημαντικό και πολίτιμο εργαλείο ενός marketer είναι η έρευνα αγοράς. Το μάρκετινγκ ερευνά την αγορά ώστε να ξέρουμε, ανάλογα και το μέγεθος του οργανισμού που εξυπηρετούμε, ποιά είναι τα κατάλληλα μέσα και στρατηγικές που θα μας οφελήσουν. Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τα προϊόντα μας εαν δεν ξέρουμε ποιός ενδιαφέρεται για αυτά (τμηματοποίηση της αγοράς). Ποίο είναι το πρόβλημα που λύνουμε, τι επιπλέον θα μπορούσαμε να κάνουμε, τι κοινά στοιχεία έχουν οι πελάτες μας μεταξύ τους, τι αναζητούν και δεν το βρίσκουν. Με τη χρήση της τεχνολογίας η έρευνα αγοράς κοστίζει όλο και λιγότερο και πάλι δεν την αξιοποιούμε και πουλάμε στα τυφλά. Αυτό δεν έχει αποτέλεσμα κι αν είχε εως τώρα για κάποιους τα στατιστικά είναι εναντιόν σας για μελλοντικά οφέλη.
• Προϊόντα: Μέσα από τη συνεχή έρευνα παρακολουθούμε τις τάσεις, τις αλλαγές και τις προτιμήσεις του κοινού-στόχου μας και πράττουμε αναλόγως. Είτε βάση αυτών δημιουργούμε κάτι καινούριο για ένα κοινό που θέλει κάτι συγκεκριμένο και κανείς άλλος στην αγορά δεν το έχει είτε προσαρμόζουμε τα ήδη υπάρχοντα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας σύμφωνα με αυτό που θέλει ο καταναλωτής και θα του έδινε πραγματική αξία. Ο άθρωπος που ασχολείται με το μάρκετινγκ είναι εκείνος που σχεδιάζει τη συσκευασία, αποφασίζει για την τιμή του προϊόντος, τα χαρακτηριστικά του κ.α., σύμφωνα πάντα με την έρευνα που έχει διεξαχθεί και άλλα σημαντικά στοιχεία που έχει στη διάθεση του.
• Διαφήμιση/ Προώθηση: Η διαφήμιση διαμορφώνεται ανάλογα με τον στόχο μας. Άλλωτε είναι η γνωστοποίηση των προϊόντων μας, των υπηρεσιών μας ή ολόκληρης της επιχείρησης μας (awareness). Στο διαδίκτυο μπορεί στόχος μας να είναι η επισκεψιμότητα, τα "κλικς", η αγορά ή το remarketing εαν στοχεύουμε σε ένα κοινό που μας ξέρει ήδη, επισκέφτηκε το site μας αλλά δεν αγόρασε. Υπάρχουν πολλά εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να χτίσουμε μία επιτυχημένη διαφήμιση με ωραίο περιεχόμενο και μεγάλη πιθανότητα απήχησης. Το σημαντικότερο είναι να προωθούμε αξία και λύσεις και όχι προϊόντα. Η διαφήμιση δεν είναι κάτι που κάνουμε σε περιόδους που οι πωλήσεις δε πάνε καλά, αλλά είναι μέρος του σταθερού μας κόστους.

"Ο άνθρωπος που σταματάει τη διαφήμιση για να εξοικονομίσει χρήματα είναι ο άνθρωπος που σταματάει το ρολόι για να εξοικονομίσει χρόνο" Henry Ford

• Διανομή: Εφόσον γνωστοποιήσουμε όσα προσφέρουμε πρέπει να είναι διαθέσιμα μέσα από τα διάφορα κανάλια διανομής στις ανάλογες τιμές. Όταν μιλάμε για κανάλια διανομής αναφερόμαστε ουσιαστικά στην τοποθεσία. Μέσα από την έρευνα και τα δεδομένα μας πρέπει να αποφασίσουμε που θα διατείθενται αυτά τα προϊόντα. Αυτή η διαδικασία είναι πάρα πολύ σημαντική καθώς σχετίζεται και επηρεάζει άμεσα τις πωλήσεις των προϊόντων.

ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Στο βιβλίο του "The Practice of management" ο Peter Drucker ξεκινάει λέγοντας πως σκοπός της επιχείρησης είναι οι πελάτες. Χωρίς πελάτες δεν θα έχουμε ούτε κέρδος, ούτε αναγνωρισιμότητα ούτε τίποτα γενικότερα. Έπειτα αναφέρει πως οι λειτουργίες της επιχείρησης είναι δύο: το μάρκετινγκ και η καινοτομία.

Όπως φαντάζεστε δεν υπάρχει μαγική συνταγή. Υπάρχουν όμως άπειρα εργαλεία στο ίντερνετ, πολλά εκ των οποίων είναι μάλιστα εντελώς δωρεάν. Αυτό που έχει σημασία είναι το "γιατί". Για ποιό λόγο κάνουμε έρευνα, διαφήμιση, τοποθέτηση και τιμολόγηση; "Για να πουλήσουμε!" φαντάζομαι θα λέγαμε οι περισσότεροι και φυσικά είναι έτσι. 

Υπάρχει όμως κάτι σπουδαιότερο από την πώληση και αυτή είναι η φήμη σας. Το μόνο είδος αποτελεσματικού Μάρκετινγκ στο οποίο πιστεύω είναι το ηθικό. Οι ανήθικες τακτικές θα σας στείλουν με μαθηματική ακρίβεια στο γκρεμό. Φυσικά κάποιοι τεράστιοι όμιλοι μπορεί να έρθουν στο μυαλό σας αλλά σε τελική ανάλυση κοστίζει εκατομμύρια να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά κάθε σκάνδαλο τα οποία σίγουρα δεν μας βρίσκονται.

Η πιο ανταγωνιστική τακτική που μπορείς να χρησιμοποιήσεις σήμερα είναι η ωμή ειλικρίνεια! Με αυτό εννοώ κυρίως να μοιάζει "ωμή" αλλά πάντα στα όρια του πολιτικά ορθού. Για παράδειγμα εάν έχεις κατάστημα με ρούχα, κατά τη γνώμη μου έιναι πολύ ωραίο να έχεις ποστ στα social media με κοπέλες αδύνατες, με λίγα παραπάνω κιλα και με περισσότερα κιλά. 

Πάντα όταν μιλάμε για Social θέλω να θυμόμαστε: όμορφες φωτογραφίες, φωτεινές και μοντέρνες. Επίσης τουλάχιστον ένα ποστ την ημέρα! Ναι, σωστά. Τουλάχιστον ένα. Πιο συγκεκριμένα στο Facebook δεν χρειάζεται παραπάνω από 1 ποστ και 2-3 stories και στο Instagram επίσης 1 με 2 ποστ είναι οκ. 

Δεν ασχολούμαστε μόνο με τα προϊόντα μας στα ποστ αλλά και με τη συζήτηση. Η τρομερή επιτυχία του Facebook και όσων κοινωνικών δικτύων ακολούθησαν βασίζεται στην αποδεδειγμένα μεγάλη ανάγκη του κόσμου να αλληλεπιδρά. Είναι πασιφανές ότι λειτουργεί, εκμεταλευτείτε το! Έστω πχ ξανά είμαστε σε αυτό το μικρό μαγαζί με τα ρούχα, σκεφτείτε έναν προορισμό όπως το cinema ή οτιδήποτε και ανεβάστε μία φωτογραφία με δύο ολοκληρωμένα σύνολα και ρωτήστε τη γνώμη τους ή κάτι άλλο που να κάνει τον κόσμο να αλληλεπιδρά μαζί σας. 

Στην Ελλάδα πολλές μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις δεν ασχολούνται καν με το να δομήσουν ένα όμορφο και οργανωμένο site, πόσο μάλλον να ασχοληθούν με τα social media και άλλα χρήσιμα εργαλεία. Αυτό είναι σίγουρα κακό για εκείνους αλλά μία ευκαρία για τους υπόλοιπους να χρησιμοποιήσουν αυτήν την αμέλεια προς το συμφέρον τους. 

Ξεκινήστε από τώρα, δεν υπάρχει κατάλληλη στιγμή. Κάν'τε το Αλλιώς!